Recensies Thuvia, de Maagd van Mars

Er zijn, in vergelijking met ander werk van Edgar Rice Burroughs, verbazend veel recensies geschreven naar aanleiding van de publicatie van het boek Thuvia, de Maagd van Mars. Lag dat wellicht aan de titel?

Hieronder volgen een tweetal.

Uit de Provinciale Overijsselse en Zwolse Courant van 11 augustus 1922

Nieuwe uitgaven.

Thuvia, de maagd van Mars door Edgar Rice Burroughs, vert. door mevr. J. P. Wesselink-van Rossum, uitg. J. T. Swartsenburg, Amsterdam-Zeist.

Sedert de fantastische schrijver H. G. Wells over de menschen op Mars schreef, zijn al weer een paar tientallen van jaren verloopen en we zijn heel wat verder. Wells liet de Mars-lieden op aarde nederdalen, hun kunsten vertoonen met hier nog onbekende gloeiende stralen, zwarten rook en vliegmachines (ongeveer 1900). Burroughs brengt ons naar de roode planeet zelf en laat ons zijn wonderen zien, die voornamelijk helaas alweer in gevechten en oorlogen worden toegepast. Sommigen dezer menschen hebben het zoover gebracht, dat zij soldaten kunnen scheppen door suggestie en zoo den vijand suggestief verslaan. Een hunner, die bijzonder knap is, heeft een vliegmachine gevonden, die automatisch op het juiste punt daalt, steeds den goeden koers houdt, en nooit tegen een andere machine in de lucht kan botsen. Dat wordt bereikt met radium-voortbrengers. Maar vijanden trachten achter het geheim te komen en verraden het. Alle menschen op Mars zijn krijgslieden, zij doen hun kantoorwerk in harnas, en de schooljongens loopen met een degen opzij.
Behalve menschen zijn er echter ook half-apen, die menscheneters zijn en slavendiensten verrichten en gevaarlijk worden voor Thuvia, de koningsdochter en haar beschermer. En er zijn schimmen van overledenen. Hoe Thuvia door een vliegmachine ontvoerd wordt door een verliefden prins en bevrijd door een anderen prins, die haar niet minder liefheeft, wordt in dit boek verhaald in den stijl van oude ridderromans en in een taal, die past bij de romantiek van oorlogvoerende koningen en liefhebbende prinsen.
De vertaling is hier en daar wat vluchtig geweest. De menschen "steken een tuin door" op Mars, als wij spreken van gaan, zij denken "het kon hem niet geweest zijn" en "nu dat hij dit wist", en zij zeggen : ziet gij die mooie, flink gebouwde mannen, zooals zij zich langs de breede lanen voortbewegen? Dit schijnt veroorzaakt door de taal van het oorspronkelijke werk. Een zonderling boek, dat geïnspireerd lijkt op de fantastische verhalen van Pierre Benoît, van J. H. Rosny e.a., maar dat niet de hoogte bereikt, waarop deze verhalen staan.

Uit Het Vaderland van 18 november 1922.

Thuvia, de Maagd van Mars, door Edgar Rice Burroughs, vertaald door mevr. J.P. Wesselink-van Rossum. (Uitg. J.P. Swartzenburg, Amsterdam.)

Een scherpzinnig vriend, die niet de zachtmoedigheid bezit van den kritikus, zei van dit boek: E.R. Burroughs is op weg ten pleziere zijner lezers gek te worden. Deze schrijver, die aanvankelijk desnoods nog sensatie vinden kon in de oerwouden met de overbeschaafde moderne cultuur en techniek als contrast, vindt thans onze afgekoelde planeet te lauw voor zijn heetgebakerde, steeds meer gloeiende fantasie en zoekt zijn heil op andere planeten, waarvan hij sterker staaltjes kan opdisschen, waar geen tegenvallers bestaan op het gebied van tè brutale onwaarschijnlijkheden. Waar deze naargeestige baron Von Münchhausen redivivus de eenige is, die weet, wat er op de planeet Mars te koop is (O, Marconi, benijdt gij dezen grapjas niet ?), kan geen mensch hem tegenspreken, dat de paarden daar 8 pooten hebben, dat het gras er vuurrood is, de menschen groen zijn en dat de vliegmachines daar absoluut automatisch functioneeren. Kortom, dat daar alles zóó is, dat de heer Burroughs niet de minste zwarigheid ondervindt bij het verzinnen van kolossale avonturen. Zijn overprikkeld brein behoeft in het geheel niet te denken! Wat zal hij nog veel boeken schrijven! Men kan de polsspieren geweldig trainen!
Men heeft de moeite genomen elk woord in het Nederlandsch te vertalen, alles lettertje voor lettertje te zetten en een Hollandsche oplaag uit de geven.
Een passend St. Nicolaas-cadeau, dat zijn weg naar vele jonge harten en weeke hersenen stellig wel zal vinden!